"Dziecięcy płacz. Holokaust dzieci żydowskich i polskich w latach 1939-1945" Richard C. Lukas

"DZIECIĘCY PŁACZ. HOLOKAUST DZIECI ŻYDOWSKICH I POLSKICH W LATACH 1939-1945"
Autor: Richard C. Lukas
Tłumaczenie: Tomasz Kaźmierczak
Wydawnictwo: Replika
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 352
Rodzaj literatury: historia

"Holokaust zarówno dzieci żydowskich, jak i polskich, był tak samo potworną zbrodnią wojenną. 

Za tę tezę prof. Richard C. Lukas był nagradzany, i piętnowany."

Pozwolę sobie tym razem na posłużenie się opisem książki, który widnieje na jej tylnej okładce. Nie zmienię niczego w tych zdaniach celowo, gdyż nie chcę niczego pominąć. Temat jest zbyt ważny, by popełnić choć najmniejszy błąd, bądź jakiekolwiek przeoczenie. Ten temat jest również dla mnie osobiście bardzo ważny, ale do tego dlaczego tak jest dojdę później.

Richard C. Lukas "w swojej książce opisuje wojenne losy dzieci polskich i żydowskich. Bazując na zebranych świadectwach oraz zestawiając fakty i statystyki, ukazuje tragiczny los młodych ludzi tak samo skazanych na eksterminację. Może z innych przyczyn, może realizowaną inaczej, ale zdecydowanie w jednym celu: likwidacji perspektyw rozwodu narodu - tak żydowskiego, jak polskiego.
W kolejnych rozdziałach przygląda się rozmaitym aspektom życia dzieci podczas wojny: w trakcie niemieckiej napaści, podczas deportacji, w obozach koncentracyjnych, poddanych germanizacji, działających w ruchu oporu, ukrywających się. Na koniec proponuje swoiste rozliczenie z postwojennej perspektywy.
Równie wstrząsające są dalsze losy wojennych dzieci. Wiele z nich zostało bardzo okaleczonych - przez trudne doświadczenia, utratę domu, bliskich, ale też przez pranie mózgu w ramach germanizacji. Po wojnie musiały odnaleźć się w zupełnie nowej rzeczywistości komunistycznej Polski czy uwarunkowań emigracji."

"Książka otrzymała w 1944 roku Literacką Nagrodę im. Janusza Korczaka przyznaną przez Ligę Przeciwko Zniesławieniu."

Od kiedy pamiętam zawsze z ogromnym zainteresowaniem sięgałam po książki o tematyce drugiej wojny światowej. Kiedyś nie przepadałam za czytaniem lektur, zwłaszcza tych szkolnych, lecz jeżeli chodziło o latach zimnej wojny, to na lekcjach języka polskiego słuchałam z ciekawością, a jednocześnie z przerażeniem. Do dziś, gdy mam okazję przeczytania czegoś nowego ukazującego lata 1939-1945, to po prostu siadam i czytam, tak jak kiedyś siadałam i słuchałam, gdy moja świętej pamięci babcia opowiadała mi swoją historię. Gdy wybuchła wojna, miała ona zaledwie pięć lat. Siadałyśmy w kuchni, a ona wracała wspomnieniami do swojego dzieciństwa. Opowiadała niewiele, może niewiele pamiętała, a może chciała mnie oszczędzić, gdyż sama jeszcze wtedy nie byłam na tyle dojrzała, by poznać tak okrutną prawdę o tamtych czasach. Wiem jedno, ona straciła rodziców, rodzeństwo zostało wywiezione, a ona sama, pięcioletnia dziewczynka, została pozostawiona na pastwę losu...I gdy czytałam książkę Richarda C. Lukasa, cały czas miałam obraz mojej ukochanej babci i zastanawiałam się, co ona przeżyła. Jedno jest pewne to był koszmar dla tych dzieci, dla niewinnych dziewczynek i chłopców, którzy zbyt szybko utracili dzieciństwo.

Książka już od samego początku przykuwa uwagę czytelnika. Nie da się ukryć, tytuł jest mocny i nie da się przejść obok niego obojętnie. Czy nie mam racji? Ja bynajmniej nie mogłam. Musiałam tę książkę mieć, przeczytać, aby móc dowiedzieć się czegoś więcej. Temat wojny, to temat wyjątkowo trudny, bolesny i taki, który się przeżywa, a w nocy śnią się koszmary. Pomimo tego, ja nie potrafię przejść obojętnie obok tej literatury. Tej wojny nie powinno się zapomnieć, ona się wydarzyła i nasze pokolenia również powinny o niej usłyszeć. Nie wolno tuszować tego co się działo w Polsce pod koniec lat trzydziestych i na początku lat czterdziestych. Oczywiście na świecie było wiele innych wojen, wojny nadal trwają, lecz dziś skupiam się na konkretnych latach i to one tym razem mają być głównym tematem. Chcąc opisać co czuję i co czułam podczas czytania, dosłownie brakuje mi słów. Wiele emocji we mnie wzbudziła, lecz tymi najbardziej widocznymi był smutek, ból, wzruszenie i niedowierzanie, że człowiek człowiekowi zgotował taki los. Tym razem są to dzieci, które nikomu nic nie zrobiły, były niewinne, którym odebrano nie tylko dzieciństwo, lecz także wiele z nich utraciło rodziców, dom w którym czuli się bezpiecznie, rodzeństwo i podstawowe dobra, które były potrzebne do przeżycia. Odebrano im radość, powody do uśmiechu, a dostarczono im strach, ból, cierpienie, głód i śmierć, która towarzyszyła w tym czasie każdego dnia.

Dla kogo jest ta książka? Oczywiście dla wszystkich, którzy lubią sięgać po literaturę historyczną, dla tych których ona ciekawi, a przede wszystkich dla tych, którzy nie potrafią przejść obojętnie obok tytułu, który już tylko od patrzenia na niego wywołuje dreszcze na ciele.

Gdy zapytasz się mnie czy płakałam czytając, odpowiem, że niejedna łza mi poleciała. Gdy zapytasz się mnie, co mną najbardziej wstrząsnęło, odpowiem: wszystko. Nie potrafiłabym wybrać pomiędzy jednym cierpieniem, a drugim, bo każde z nich było czymś, co nazywamy koszmarem, a ten koszmar przeżyli w prawdziwym życiu, prawdziwi ludzie, którymi byli nasi przodkowie.

Autor książki do napisania tej lektury wykorzystał wiele źródeł informacji. Na końcu książki znajduje się index, lecz tuż przed nim widnieje bibliografia, a tam miejsca, bądź źródła materiałów archiwalnych ze Stanów Zjednoczonych, z Wielkiej Brytanii, z Polski, wywiadów i korespondencji, filmów dokumentalnych, prac naukowych i innych dokumentów oraz dokumentów i historii oficjalnych, pamiętników, autobiografii, wspomnień, gazety codziennych, czasopism i innych.

Richard C. Lukas (ur. 1937 r.) jest amerykańskim historykiem polskiego pochodzenia. W swych badaniach zajmuje się głównie wojennymi dziejami Polski, okupacją hitlerowską Polski oraz relacjami polsko-żydowskimi.
Jego słynna książka "Zapomniany Holokaust", dotycząca tragicznych losów Polaków w czasie II wojny światowej, napotkała krytykę środowisk żydowskich za zrównanie wojennych doświadczeń Polaków i Żydów. Podobna sytuacja miała miejsce po publikacji "Dziecięcego płaczu", kiedy prof. Lukas otrzymał Literacką Nagrodę im. Janusza Korczaka.
Profesor Lukas był wykładowcą m.in. na Uniwersytecie Technologicznym Tennessee i Uniwersytecie Południowej Florydy. Mieszka w Tampie na Florydzie."

(informacje o autorze pochodzą z książki "Dziecięcy płacz. Holokaust dzieci żydowskich i polskich w latach 1939-1945)

Za książkę dziękuję wydawnictwu Replika: